در حالی آبان ماه را پشت سر میگذاریم، که خبرهای تلخ و جانکاهی از خودکشی دانشآموزان به گوش میرسد؛ اخباری که عمق فاجعه را در ساختار آموزشی و اجتماعی کشور آشکار میکند. مرگ دلخراش آرزو خاوری، دختر نوجوان افغانستانی ساکن ایران، که در نتیجه فشارهای روانی و تهدیدات مسئولان مدرسه به دلیل “حجاب اجباری” دست به خودکشی زد، زخمی عمیق و التیامناپذیر بر پیکرهی جامعه ما وارد کرده است.
از سوی دیگر، خبر جانباختن آیناز کریمی، دانشآموز کلاس دوازدهم در روستای دریس، شهرستان کازرون، بار دیگر نشان داد که سیاستهای ایدئولوژیک و سرکوبگرانه چگونه میتواند نوجوانانی پرامید را به ورطه نابودی بکشاند. آیناز، به دلیل داشتن لاک ناخن و موهای رنگشده، با خشونت و تهدید مدیر مدرسه مواجه شد. او با توهین و تماس تحقیرآمیز مدیر مدرسه با برادرش، از مدرسه اخراج شد. در نتیجه، فشارهای خانواده در ساختار مردسالارانه حاکم، که توجیهگر کنترل و سرکوب دختران دانش آموز است، آیناز را به جایی رساند که چارهای جز پایان دادن به زندگیاش ندید.
مرگ آرزو خاوری و آیناز کریمی، همچون جانباختگان وقایع گذشته، نماد قربانیشدن آزادیخواهان در برابر ساختارهای سرکوبگر است.
شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران، با گرامیداشت یاد و خاطرهی تمام جانباختگان راه آزادی و برابری، اعلام میکند که اعمال فشارهای ایدئولوژیک، تحمیل حجاب اجباری و آموزش طبقاتی، نقض آشکار حقوق انسانی و آموزشی است و باید فوراً متوقف شود. ما تأکید میکنیم:
• دانشآموزان، هر سرزمینی حق دارند در محیطی عاری از خشونت، تهدید و اجبار، از آموزش رایگان، کیفی و برابر برخوردار باشند.
• مدارس باید فضایی برای رشد آزادانهی شخصیت و هویت دانشآموزان باشند، نه مکانهایی برای تربیت انسانهایی رام، مطیع و سرکوبشده.
• هیچ فردی نباید بهدلیل جنسیت، ملیت یا هویت خود، از حقوق ابتداییاش محروم شود.
ساختار نظام آموزشی کنونی، که ریشه در گفتمان پرورشی مبتنی بر ایدیولوژی سیاسی دارد، در ذات خود با آموزش خلاقانه و انتقادی در تضاد است. بر این اساس، ضروری است که معاونتهای پرورشی، که ابزاری برای تحمیل ایدئولوژی هستند، از مدارس حذف شوند یا رویکردی مطابق نیازهای روز جامعه را سرلوحه ی امور قرار دهند و از متخصصان روانشناسی، مشاوره و مددکاری با رویکردی مترقی برای کمک به دانشآموزان استفاده شود.
اکنون زمان آن رسیده است که با همبستگی و همدلی، از حقوق دانشآموزان و کودکان دفاع کنیم. ما اجازه نخواهیم داد هیچ انسانی، قربانی سیاستهای سرکوبگرانه و آموزش ایدئولوژیک شود. شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران، خواهان بازخواست و محاکمهی تمامی مسئولانی است که با تهدید و فشارهای روانی، جان دانشآموزان را به خطر انداختهاند. همچنین تأکید میکنیم که بدون بررسی و تغییر بنیادین سیاستها و برنامههای آموزش و پرورش، این فجایع تکرار خواهند شد.
ما از تمامی نهادهای مستقل صنفی، مدنی و سیاسی میخواهیم که منافع عالیهی کودکان را در اولویت قرار دهند.
شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران
آبان ۱۴۰۳