وقتی در جامعهای سنگ روی سنگ بند نباشد، حکومت از سایه خود هم میترسد. از جمله جشنهای فارغالتحصیلی دانشجویان دانشگاهها که ویدئوهای آن یا محوریت دانشجویان زن تهیه و منتشر میشوند، بحرانی جدید را برای حکومت ضدزن رقم زده است. در آخرین مورد شاهد بودیم که روز شنبه ۱۸ فروردینماه، ویدئو کلیپی از فارغالتحصیلی دانشجویان رشته مهندسی معماری دانشگاه الزهرا بوشهر در شبکههای اجتماعی وایرال شد که در آن دانشجویان که همگی زن هستند، با آهنگی شاد به صورت دستهجمعی میرقصند و حتی موتورسواری میکنند.
گرچه این ویدئو موجی از شادی را برای مردم ایران به ارمغان آورد، اما حکومت به تکاپو افتاده و در تلاش است که هر چه سریعتر با این دانشجویان برخورد انضباطی و قضایی کند. در همین رابطه زهرا حاجیانی رئیس این دانشگاه در مصاحبه اخیر خود عنوان کرده: «کلیپ پخش شده در فضای مجازی توسط چند دانشجوی فارغالتحصیل این دانشگاه بدون هماهنگی و اخذ مجوز از دانشگاه به صورت خودجوش برگزارشده و دانشگاه در جریان برگزاری آن هیچ نقشی نداشته است.»
وی افزود: «این موضوع توسط حراست دانشگاه در دست بررسی است و دانشجویی که این فیلم را تهیه کرده شناسایی شده و فردا قرار است به همراه پدرش جوابگوی این کارش باشد.» رئیس دانشگاه الزهرای بوشهر سپس با «غیرقانونی» خواندن این شادی فارغالتحصیلی گفت که دانشگاه متبوع او «پیگیری قضایی» این رخداد را «تا حصول نتیجه ادامه خواهد داد».
اما بر خلاف رئیس دانشگاه الزهرا بوشهر که تمایل دارد تهیه این کلیپ را به دوران کرونا و همچنین شیطنت یک دانشجو تقلیل دهد، ماجرا این است که این کلیپها، روحیه و فرهنگ نرمال حاکم بر مردم ایران را نمایش میدهد که اتفاقا جز برای حکومت، موجب تعجب کسی نمیشود. این حکومت بازی را به فرهنگ مردم ایران باخته، در نتیجه تقلا میکند که با تحت فشار گذاشتن دانشجویان و دانشگاهها، جلوی چنین روندی را بگیرد. برای مثال در آبان ۱۴۰۲، انتشار ویدئو فارغالتحصیلی بیحجاب دانشجویان پردیس کیش دانشگاه شریف منجر به برکناری رئیس دانشگاه و پردیس شد؛ یا در اسفند ۱۴۰۲ وایرال شدن کلیپ فارغالتحصیلی دانشجویان تربیت بدنی دانشگاه اصفهان سبب شد که دانشگاه اطلاعیه تهدیدآمیزی علیه دانشجویان صادر کند.
گر چه در تحلیل نهایی این تقلاهای حکومتی در برابر فرهنگ شاد، مدرن و انسانی مردم ایران راه به جایی نمیبرد، اما ضروری به نظر میرسد که باید از دانشجویان و دستاندرکاران انتشار چنین ویدئوهایی در برابر تعرض حکومت و پروندهسازیهای امنیتی، انضباطی و قضایی، محافظت کرد. از جمله برای حمایت از دانشجویان دانشگاه الزهرا بوشهر، همه دانشجویان دانشگاههای سراسر کشور و به ویژه در استان بوشهر باید به هر شکلی که میتوانند با این دانشجویان اعلام همبستگی کنند. ویدئوی فارغ التحصیلی دانشگاه الزهرا بوشهر در هر جای دنیا بود، وسیعا مورد تقدیر قرار میگرفت؛ حال که حکومت اسلامی به جای تقدیر دست به تهدید میبرد، همه ما باید حامی این دانشجویان باشیم.
دانشگاه سنگر آزادی و برابری
۲۰ فروردین ۱۴۰۳
۸ آوریل ۲۰۲۴